Pan Profesor Mieczysław Rajmund Chorąży jest z wykształcenia lekarzem, naukowcem w dziedzinie biochemia i biologia molekularna nowotworów, społecznikiem wrażliwym i odważnym, twórczo działającym nadal, choć przejście w stan spoczynku zawodowego mogłoby stanowić o życiu inaczej. Wiara w naukę, jako drogę osiągania wiedzy oraz w moc więzi rodzinnych (międzyludzkich) są wyznacznikiem życia Profesora, Jego szlachetnego postępowania.
Jubilat urodził się 31 sierpnia 1925 roku w Janówce koło Białej Podlaskiej, w rodzinie osiadłej na Podlasiu w połowie XIX wieku. Naukę rozpoczętą w gimnazjum w Białej Podlaskiej kontynuował w Warszawie na tajnych kompletach podczas II Wojny Światowej. Równolegle w tym czasie zaangażował się w działalność konspiracyjną w Armii Krajowej, w końcu w walce w Powstaniu Warszawskim. Internowany, po upadku Powstania, przebywał w obozie jenieckim (numer jeniecki XIA 47 669). Temu okresowi swego młodzieńczego życia przypisuje istotne znaczenie dla swojej postawy w czasach powojennych.
Po powrocie z niewoli podjął studia medyczne w Akademii Medycznej w Warszawie, i realizował je z dobrymi, a nawet celującymi wynikami. Dyplom lekarza Pan Profesor odebrał w w czerwcu 1951 roku z rąk dziekana AM, prof. Marcina Kasprzaka. Rozmaite ówczesne nieprzyjazne i represyjne decyzje władz nie pozwalały na podjęcie pracy zawodowej w placówce wymarzonej przez młodego lekarza, choć miał wsparcie oraz znakomite rekomendacje i pomocne gesty wspaniałych naukowców, profesorów Łukaszczyka z Instytutu Onkologii w stolicy, czy Grzegorza Bagdasariana z Instytutu Gruźlicy w Warszawie. Kolegom z młodego pokolenia wyjaśnić należy, że owym czasie pracę należało podjąć w miejscu nakazanym, a nie upragnionym. Wreszcie Prof. Chorąży otrzymał zgodę na podjęcie pracy w cywilnej jednostce. Został zatrudniony w Gliwicach, w Państwowym Instytucie Rakowym, a dokładnie w Zakładzie Biopatologii Nowotworów, prowadzonym przez znakomitego naukowca prof. Kazimierza Duxa. Przez rok Jubilat pracował jako lekarz w pionie klinicznym, ale uczył się i poznawał inne działy wiedzy niezbędne w pracy Instytutu; radioterapię z nauką konstruowania aparatów radowych oraz pracę ambulatoryjną. Później prof. Kazimierz Dux zatrudnił Profesora na stanowisku asystenta w Zakładzie Biopatologii Nowotworów, przemianowanym wkrótce w Zakład Biologii Nowotworów. W trzy lata później prof. Dux przeniósł się do Instytutu Onkologii w Warszawie, a kierownictwo Zakładu przejął docent Henryk Godlewski. Rozpoczęły się w tle różnych ponurych zdarzeń politycznych plany rozwoju eksperymentalnej onkologii w oparciu o umiejętności pracowników Zakładu Biologii Nowotworów szkolonych w doskonałych badawczych ośrodkach zagranicznych. Z czasem możliwości stypendialne z trudem, ale zostały osiągnięte; prof. Chorąży mając stypendium Fundacji Rockefellera odbył staż w Visconsin University (1959-63). Kontakty z naukowcami i ośrodkami spoza Polski stały się częste, i przyniosły wymierne pozytywne rezultaty dla rozwoju kadry i Zakładu Biologii Nowotworów, którym Jubilat kierował od 1963 do 1995 roku. W okresie pobytu Profesora w Ameryce rozwijały się badania znaczenia i roli kwasów nukleinowych w kancerogenezie i patogenezie raka; ustąpiła tym zagadnieniom wcześniejsza problematyka badawcza nad hormonozależnością nowotworów. Rozmaite techniki histochemiczne wspierały badania eksperymentalne prowadzone w Zakładzie, badania ultrastruktury komórek, studia pobierania DNA przez komórki organizmów eukariotycznych, i wreszcie badania nad strukturą i organizacją sekwencji nukleotydowych DNA, które przeszły w badania nad strukturą i funkcja genów były realizowane w Zakładzie z całym rozmachem i determinacją przez Zespół Profesora i następne młode pokolenia rosnące i angażowane w Zakładzie. Profesor Chorąży za namową innego znakomitego śląskiego naukowca- prof. Jerzego Chmielowskiego- prowadził wykłady z biologii molekularnej na Wydziale Biologii UŚl; rozwijała się rzetelna współpraca pomiędzy Zakładem a absolwentami Uniwersytetu. Zwyczajnością stała się obecność pracowników Zakładu Biologii Nowotworów na wszelkich spotkaniach naukowych krajowych i zagranicznych. Niejako normą stawały się szkolenia i praca naukowców z Zakładu (także techników) na warunkach stypendialnych w wiodących placówkach badawczych Europy i Ameryki. W ocenie Pana Profesora ponad 25 osób pracujących w przeszłości w Zakładzie przezeń kierowanym pozostało lub do dziś pozostaje w laboratoriach w Niemczech, Francji, Szwajcarii, Włoszech, Kanadzie , USA. Wyposażenie Zakładu w aparaturę badawczą i pomiarową stawało się nowoczesne, stwarzając warunki do prowadzenia badań tak cennych jak w wiodących ośrodkach zagranicznych. Nie bez trudności w pokonywaniu przeszkód stawianych przez biurokrację Profesor zapraszał zagranicznych naukowców. Zorganizowane w Warszawie w 1961 międzynarodowe sympozjum biologii nowotworów (przez prof. Duxa i Mühlbocka) sprawiło wizyty wybitnych uczonych ze światowych laboratoriów i rozwinęło kontakty naukowe z polskimi badaczami w przyszłości. Częste naukowe kontakty, spotkania robocze tak w Zakładzie Jubilata, jak w światowych ośrodkach niejednokrotnie przeradzały się w serdeczne więzy między uczonymi; taką relacją jest choćby cenna przyjaźń Jubilata ze współodkrywcą wirusa HIV profesorem Robertem Gallo.
W latach 70. XX w. Profesor uczestniczył w poważnych planach rozbudowy Instytutu Onkologii w Gliwicach, w tym rozbudowy działu badawczego; łatwo nie było!
Rezultaty pracy badawczej, życia naukowego Jubilata są nie do przecenienia. Ponad 140 publikacji jest Jego autorstwa lub z Jego współudziałem. Profesor promował wielu doktorów, m. in. dr Jerzego Jurkę i obecnych profesorów: Jana Filipskiego, Zdzisława Krawczyka, Józefa Mendeckiego, Joannę Rzeszowską. Profesor Mieczysław Chorąży w ponad 60-letniej pracy naukowej prowadził badania nad izolowaniem metafazalnych chromosomów komórek białaczki, strukturą powtarzających sekwencji DNA, ekspresją wczesnych genów w regenerującej wątrobie, uszkodzeniami DNA i chromosomów ludzi eksponowanych na zanieczyszczenia środowiskowe.
Od roku 1971 jest członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, rzeczywistym od 1986, a członkiem Prezydium PAN od roku 1981. Profesor jest od roku 1995 czynnym członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Profesor od roku 1965 jest członkiem European Association for Cancer Research; pełnił tam zaszczytne funkcje: był członkiem Komitetu Wykonawczego (1982-85) oraz sprawował funkcję wiceprezesa w czterech kolejnych latach. Od roku 1976 jest członkiem American Association for Cancer Research. Można powiedzieć, że rzeczą naturalną jest przynależność Profesora do Polskiego Towarzystwa Onkologicznego (przezes Twarzystwa w latach 1974-78), Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej. Pan Profesor jest związany z Polskim Towarzystwem Biochemicznym od 1958 roku, czyli od początku istnienia naszej organizacji. Przewodniczył Oddziałowi Śląskiemu w latach 1965-67, pracował w zespołach redakcyjnych czasopism Towarzystwa - Postępy Biochemii i Acta Biochimica Polonica.
Twórczość naukowa, aktywność badawcza, szeroka i skuteczna działalność patriotyczna oraz społeczna, obecność w życiu miasta i Regionu była znakomicie doceniona zarówno przez najwyższe władze państwowe, naczelne naukowe jak i towarzystwa czy organizacje lokalne. Jubilat był dwukrotnie odznaczony w 1944 r. Krzyżem Walecznych i Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami; Krzyżem Kawalerskim OOP w 1976, a Krzyżem Oficerskim OOP w 1987 r., Warszawskim Krzyżem Powstańczym w 1997 r., Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą OOP w 2002 r. Pan Profesor był laureatem Nagrody Polskiego Towarzystwa Biochemicznego im. Bolesława Skarżyńskiego w roku 1984. W roku 1996 otrzymał Medal im. Leona Marchlewskiego przyznawany przez Komitet Biochemii i Biofizyki PAN, a w 1983 otrzymał Nagrodę The Alfred Jurzykowski Foudation. Jubilat był wielokroć wyróżniany przez PAN i Ministerstwo Zdrowia. W roku 1998 Polskie Towarzystwo Biochemiczne nadało Jubilatowi godność Członka Honorowego. Uczelnie medyczne w Łodzi i Białymstoku wyróżniły Profesora doktoratem Honoris Causa.
Sam Jubilat przyznaje, że ludzie spotykani w Jego życiu sprawili, że jest zainteresowany nauką, wiedzą i drugim człowiekiem. Twierdzi, że to otaczający ludzie nauczyli Go patrzeć refleksyjnie na życie i sprawy, twórczo, twardo, ale jakże życzliwie. Profesor uważa, że miał szczęście i przywilej spotykać ludzi serdecznych i prawych, dzięki którym mógł czerpać z nich samo dobro. Istotnie, Profesor Mieczysław Chorąży jest niewątpliwie Wzorcem obywatelskiego zaangażowania i Autorytetem naukowym i moralnym. Jest symbolem Gliwic. Jest postrzegany jako aktywista, społecznik angażującym się z pasją w sprawy tego miasta.
W marcu bieżącym roku Kapituła 18. edycji plebiscytu „Nowin Gliwickich” uhonorowała Profesora tytułem Człowieka Ziemi Gliwickiej 2014 za wybitne osiągnięcia naukowe w dziedzinie biologii i biochemii nowotworów, propagowanie profilaktyki przeciwnowotworowej oraz zainicjowanie i prowadzenie gliwickiej Wszechnicy Polskiej Akademii Umiejętności. To ostatnie dzieło o walorach edukacyjnych i poznawczych zostało stworzone przez Profesora dla społeczności Gliwic. Cóż więcej dodać?
Ad multos annos, Panie Profesorze!.
Wystąpienia pierwszego prelegenta "Nowych Horyzontów Przyrodniczych" w Oddziale Poznańskim, dr hab. Michała Jasińskiego,
List nowego Zarządu O/Warszawskiego PTBioch.
Na wydziale Kultury Fizycznej i Promocji Zdrowia Uniwersytetu Szczecińskiego powstaje nowoczesne Centrum Badań Strukturalno-Funkcjonalnych Człowieka, które mieścić się będzie w budynku przy ul. Narutowicza 17c w Szczecinie.
Jego całkowity koszt wynosi ok. 11 000 000 zł, z czego 6 803 889,75 zł stanowić będzie dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Zachodniopomorskiego.
Powołanie Centrum jest m.in. pokłosiem badań realizowanych przez zespół naukowców pod kierunkiem laureata nagrody Nobla Zachodniopomorskiego (2014) dra hab. Pawła Cięszczyka, prof. US.
W skład Centrum wchodzić będą kompletnie wyposażone laboratoria: genetyki, biochemii, fizjologii oraz kinezjologii i biomechaniki. Dzięki tej inwestycji WKFiPZ będzie jedną z pierwszych tego typu w Europie najnowocześniej wyposażonych jednostek naukowych prowadzących badania naukowe z zakresu kultury fizycznej, sportu i medycyny sportowej.
Niemierzalnym rezultatem realizacji tego projektu będzie dalszy rozwój takich dyscyplin, jak: medycyna, traumatologia, rehabilitacja czy geriatria.
Przewidywane zakończenie realizacji projektu oraz rozpoczęcie działalności badawczej planowane jest na przełom wiosny/lata 2015 r.
Źródło (oraz więcej informacji): Przegląd Uniwersytecki nr 4-6 / 2014 str. 82-83 (http://www.przeglad.usz.edu.pl/attachments/article/0/PU_czerwiec2014_internet.pdf)
Rada Miejska Wrocławia, na jednym z ostatnich posiedzeń w roku 2014 nadała nowemu rondu imię Profesora Tadeusza Baranowskiego. Rondo znajduje się na obrzeżu miasta w miejscu, które się dynamicznie rozwija. Niedaleko jest zespół klinik przy ul. Borowskiej.
Lubelski Oddział PTBioch od ponad 15 lat jest współorganizatorem Konkursu Biochemicznego,w którym biorą udział uczniowie ze szkół średnich. Pierwsza edycja Konkursu odbyła się w 2010 roku i była edycją lokalną, natomiast od 2017 roku Konkurs ma zasięg ogólnopolski i biorą w nim udział uczniowie z...
W maju br. mija 12 rocznica pożegnania prof. Anny Wojtczak. Profesor Anna Wojtczak była związana z Instytutem Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego od czasu studiów na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Łódzkiego. W 1954 r., gdy Instytut przeniósł się do Warszawy, powróciła razem z...